Jak będzie działał
system Fala?

Już w kwietniu testowo w aplikacji, a od lipca w pełni ma ruszyć system Fala. Dzięki temu przejazdy na terenie Pomorza będą prostsze i połączone jedną usługą. W ramach nowego systemu, pasażerowie korzystający z biletu miesięcznego, czyli nieograniczonej liczby przejazdów autobusem, tramwajem oraz koleją skm i pkm w Gdańsku zapłacą dziennie zaledwie 3,9 zł. To oznacza, że wzrost ceny za bilet miesięczny będzie 2,5 razy mniejszy od obecnej inflacji.


Głównym celem przygotowywanego projektu jest wprowadzenie na terenie całego województwa pomorskiego ujednoliconej i nowoczesnej formy  płacenia za przejazdy środkami komunikacji zbiorowej, a także przejrzystego systemu informacji pasażerskiej. Znajdą się w nim m.in. konta pasażerów, informacje o cenach biletów, trasach przejazdów autobusów, tramwajów, trolejbusów i pociągów oraz o rozkładach jazdy w całym regionie województwa pomorskiego.

Ma on umożliwić pasażerom płacenie za przejazdy transportem publicznym bez konieczności znajomości cen biletów (taryf) obowiązujących na poszczególnych trasach i w określonych miastach. Składać się będzie na niego aplikacja mobilna dostępna w systemie Android i iOS oraz walidatory, czyli specjalne czytniki montowane w pojazdach komunikacji miejskiej, na przystankach oraz stacjach kolejowych.

Jak będzie działał system Fala?

Aby zintegrowany system usług mobilnych mógł funkcjonować, zostanie utworzony wysoko zaawansowany technologicznie system, a w jego centralnej bazie znajdą się m.in. konta pasażerów, informacje o cenach biletów, trasach przejazdów autobusów, tramwajów, trolejbusów i pociągów oraz o rozkładach jazdy. Na kontach pasażerów będą zapisane uprawnienia do ulg i podstawowe dane użytkowników. Każda zarejestrowana w systemie Fala osoba będzie mogła powiązać ze swoim kontem kartę płatniczą, która umożliwi regulowanie należności za przejazdy. Dla osób, które nie posiadają karty płatniczej lub nie chcą dodawać jej do systemu, będzie możliwość zasilenia e-portmonetki.

Pasażer, wsiadając do pociągu, autobusu, tramwaju czy trolejbusu, nie będzie zobowiązany do posiadania tradycyjnego biletu - będzie musiał mieć przy sobie jedynie specjalny identyfikator, który pozwoli systemowi go rozpoznać. Dalej system będzie działał już sam. Przeliczy przejechane przystanki, dopasuje taryfę, naliczy należne ulgi (odpowiednie dla pojazdów komunikacji autobusowej czy dla pociągów), a następnie podsumuje opłaty.

Identyfikacja – podstawa podróży

Identyfikacja pasażera w pojeździe będzie wymagała od niego zameldowania się w pojeździe lub na przystanku kolejowym w specjalnym czytniku (walidatorze). Do wykonania „check in” służyć będzie jeden z czterech nośników: smartfon z aplikacją, karta Fala, karta płatnicza lub papierowy bilet z kodem QR. Pasażer, odbijając się swoim identyfikatorem w pojeździe, da systemowi sygnał, że korzysta z usługi transportowej. Dzięki temu możliwe stanie się automatyczne naliczanie opłat za przejazdy – system rozpozna, kto jedzie, jakim pojazdem się przemieszcza oraz na jakim odcinku odbywa się podróż.

Cenne dane dla przewoźników

Tworzony dla Pomorza system będzie miał jeszcze jedną ważną cechę – nie będzie służył jedynie ułatwieniu życia pasażerom. Pokaże również przewoźnikom, jak dużo osób korzysta z komunikacji zbiorowej na danych liniach, gdzie jest tłok, a gdzie autobusy czy wagony kursują puste. To pozwoli im dostosować rozkłady i wielkość pojazdów do rzeczywistego zapotrzebowania – zwiększyć częstotliwość na najbardziej obleganych trasach, a obniżyć ją tam, gdzie zainteresowanie jest znikome.

Taryfy po wprowadzeniu Fali

Każdy pasażer korzystający z biletu miesięcznego, wprowadzonego do aplikacji Fala, czyli nieograniczonej liczby przejazdów autobusem, tramwajem oraz koleją skm i pkm w Gdańsku zapłaci dziennie zaledwie 3,9 zł, czyli 117 zł miesięcznie. Wymogiem utrzymania takiej stawki będzie zameldowanie się w pojeździe podczas rozpoczęcia podróży oraz odmeldowania po jej zakończeniu, czy wykonania tzw. „check in/out”. Pasażerowie, nie chcący korzystać z systemu fala, za bilet miesięczny w Gdańsku zapłacą 4,3 zł dziennie, czyli 130 zł miesięcznie. Dodatkowo, w systemie będzie obowiązywał 75-minutowy bilet metropolitalny, w ramach którego będziemy mogli poruszać się po całej metropolii, a zapłacimy za rzeczywistą ilość przejechanych przystanków.

Udogodnieniem jest również wprowadzenie biletu hybrydowego, dla osób korzystających z komunikacji zbiorowej sporadycznie. W tym przypadku będzie możliwość zakupu 20 biletów 75-minutowych, gdzie jeden z nich będzie kosztował nas 4,8 zł. Do wyboru będzie również 40 takich biletów, wówczas za jeden zapłacimy 4,5 zł. To oznacza, że wzrost ceny za bilet miesięczny, będzie 2,5 razy mniejszy od obecnej inflacji.

- Planując powstawanie systemu, przyszło nam pracować w ciężkiej sytuacji finansowej, mówił Piotr Borawski. - Od początku stycznia mamy nową taryfę na energię elektryczną. 77 procentowy wzrost ceny energii i 49 procentowy wzrost paliwa w porównaniu do stycznia 2022 roku. Wysoka inflacja wymaga również tego, żeby kierowcy i motorniczowie otrzymali godziwe wynagrodzenie za swoją pracę, więc również w tym pionie doszło do podwyżek. Wszystko skłania nas ku temu, że planując budżety komunikacji miejskiej i wdrażając nowe taryfy oraz system fala, musimy poprosić pasażerów o dalsze większe partycypowanie w koszcie biletów i o zmianę taryfy komunikacyjnej MZKZG, dodał.

Ułatwienie, jakie dałaby nam ustawa metropolitalna

Struktura metropolitalna daje możliwość lepszej organizacji transportu publicznego. Połączenia na podstawie jednego biletu są sprawniejsze i szybsze, łatwiej dbać o klimat i czyste powietrze, koordynować planowanie przestrzenne, współpracować przy realizacji inwestycji, wspólnie planować przebieg dróg oraz rozwój zrównoważonej mobilności. To konkretne, codzienne korzyści dla mieszkańców. Uchwalenie ustawy, to prawo do dysponowania dodatkowymi środkami na realizację wspólnych zadań. Powstanie metropolii dałoby dodatkowe, realne środki ponad 200 mln zł, które obecnie trafiają do budżetu państwa.

Paulina Chełmińska - UMG