Szara Strefa
- Opisywanie Opisu

Zapraszamy na wernisaż kolejnej wystawy realizowanej w naszej dzielnicy. Miejsce realizacji: Instytut Cybernetyki Sztuki i Galeria Spiż 7 w Gdańsku Osowej, ul. Komandorska 26. Wystawa jest częścią projektu artystyczno-badawczego, pt: „Kultura jako układ współrzędnych”, fundacji TNS. Koncert muzyki improwizowanej oraz perfromansy na otwarciu. Start: 19:00, wstęp wolny


Wernisaż: 19:00, wstęp wolny

Opening: 7 P.M. free entry

19:00 oprowadzanie performatywne | performative touring

19:30 koncert współczesnej muzyki improwizowanej | concert of contemporary improvised music

Krzysztof Topolski, Rogulus, Tomasz Szwelnik, Irek Wojtczak

18:00 Sympozjon art-edukacyjny dla zainteresowanych we współpracy z Centrum Edukacji Nauczycieli w Gdańsku – wstęp wolny

| Art-educational Symposion in cooperation with the Teacher Education Center in Gdańsk – free entry

Kurator | Curator: Marek Rogulski

Koordynacja | Coordination: Marek Rogulski

współpraca | cooperation: Dorota Grubba-Thiede

Organizacja | Organisation: Fundacja TNS

Wystawę dofinansowano ze środków Miasta Gdańsk.


The exhibition was co-financed from the budget of the City of Gdańsk.

SZARA STREFA - Opisywanie opisu.

Dokonywanie opisu nie jest czynnością neutralną. Opis jest już sam w sobie interpretacją faktów, które wskazują na jakiś obszar badawczy. W sferze problemowej wystawa podejmie zagadnienie konstytuowania się wypowiedzi artystycznej. Środowisko kulturowe w istotnym zakresie wyznacza horyzont intelektualny takich wypowiedzi jednak proces związany z dochodzeniem do konkluzji i formowaniem wypowiedzi nie jest już taki oczywisty.

Proces ten przypomina przebywanie w tzw. szarej strefie znanej z podręczników ekonomi. Nabywanie wiedzy i operowanie faktami to obszar „znanych” jednak sam proces myślenia i doświadczania wiedzy to obszar „nieznany” – niejako „poza prawem”, poza „znajomością reguł” obowiązujących na tym obszarze lub też związany nawet z ich łamaniem. Wystawa w sferze koncepcyjnej przeprowadza zatem analogie pomiędzy twórczym procesem myślenia a niezakazaną przez prawo działalnością gospodarczą odbywającą się z pominięciem prawa.

Tak zwana szara strefa rozkwita zwłaszcza pod wpływem kryzysów gospodarczych, napięć militarnych, transformacji systemów politycznych. Proces przewartościowywania pojęć również związany jest z czynnikiem destabilizacji, zachwiania prawideł sztuki i dramatycznym niekiedy poszukiwaniem innowacyjnych rozwiązań. Proponowane przez ekonomistów zachęty do legalizacji szarej strefy, wynikają z przekonania, że może ona zasilić gospodarkę. Moc tkwiąca w zdolności do dokonywania opisów rzeczywistości polega między innymi na przełamywaniu bipolarności wyrażanej w przeciwstawnych Tak/ Nie i wynikającej z niej jednoznaczności.

Metafora, metonimia i im podobne figury retoryczne przesuwają znaczeniowy środek ciężkości poza tekst jako taki, generują przy tym nowe obszary interpretacji a zatem nowe sposoby pozyskiwania wiedzy.

Wystawa realizowana w ICS odnosi się zarazem do spuścizny architektonicznej dzielnicy Gdańsk Osowa, także do bezpośredniej lokalizacji Instytutu, która w znacznym zakresie powstała jeszcze w okresie socjalistycznej fascynacji Corbusier'owskim żelazobetonem. W sferze wizualnej to także tytułowa szara strefa ale równocześnie odświeżanie śladów pamięciowych związanych z historią powstawania dzielnicy.


W kontekście wystawy i towarzyszących jej tekstom warto odnieść się do problematyki kryptografii. Współcześnie jest ona powiązana z fenomenem istnienia Szarej strefy. Prognozy zawarte w manifeście Cyberpunka z roku 1988 trafiły w sedno dzisiejszych wyzwań i problemów. Dzisiejsze rynki to także Sieć Internetu i związane z jej istnieniem narzędzia kontroli a także wirtualne waluty, kryptorynki, sieć tzw. Darknetu. Mianem jedwabnego szlaku oznaczono istnienie narkotykowego kryptorynku w Internecie.

Szyfrowanie nowych wirtualnych walut takich jak Bitcoin oznacza wymykanie się finansów spod kontroli globalnych instytucji takich jak Bank światowy i oznacza tworzenie się fenomenu kontrekonomii. Oprócz rynku narkotykowego to rynek podróbek znanych marek generuje największe nielegalne zyski. To zarazem sfera działania szpiegów i agentów, fake newsów i innych sposobów wywierania presji na opinię użytkowników. To pogłoski o wojnie światowej, przedpola walki hybrydowej zarówno w sferze militarnej jak i ekonomicznej. To zapaść gospodarcza różnych regionów świata, jak i zarazem proces umierania ludzi i idei. Szara strefa kształtuje dzisiejszy świat. Przemiany następują gwałtownie.

Marek Rogulski. ICS/TNS